De meneer links is ene David Robert Jones en rechts ben ik. Beiden gekiekt op ons 40e levensjaar. Meneer Jones bereikte dit vierde decennium in 1988 en was toen reeds Ziggy Stardust, Aladdin Sane en The Thin White Duke geweest. Hij bracht 16 iconische studioalbums uit, was bezig met zijn zevende wereldtournee, speelde in filmklassiekers als The Men Who Fell to Earth, The Hunger en Labyrinth en was rockgod, sekssymbool, rolmodel, vernieuwer, bevrijder, grensverlegger en frigging DAVID BOWIE! En ik? Ik was dat niet allemaal…
Maar wel dankbaar dat ik in goede gezondheid leef en elke dag geniet van het leven. Ik zeg: doe mij nog 40 van deze jaren! Tenslotte: 40 is het nieuwe 30!
Met vochtige ogen typ ik deze woorden. Het ging een keer gebeuren, maar wat was ‘ie godverdomme nog lekker bezig met zijn twee nieuwe albums en zijn prachtig aanwezige afwezigheid.
Afgelopen weekend zat ik in Berlijn. Daar was een releaseparty van Blackstar, zijn gloednieuwe album. In de Hansa Ton Studio, heilige grond. Daar waar hij Low en Heroes opnam. Het was een fantastisch feest. Met praatjes van Eric (zoon van Iggy), Eduard Meyer, sound engineer van toen, optredens, dj’s en veel enthousiaste Bowie-fans. Niemand die ook maar dacht aan het feit dat de man de volgende dag zou overlijden.
Luisteren naar Blackstar in de Hansa studio
Zondag vierden we nogmaals feest in Bowie’s oude stamkroeg, Neues Ufer in de Haubtstrasse, vlak naast zijn toenmalige huis, waar deze tekst op de muur gekalkt was. Extra waardevol nu:
Haubtstrasse 155
Vanochtend speelde ik een potje Uno met mijn zoontje, een kadootje dat ik meenam uit Berlijn, toen de appjes binnenstroomden. “Gecondoleerd” en “Lees het nieuws niet!”. Ik wist genoeg. Al snel zag ik ook de tweet van Duncan Jones, zoon van, die het bevestigde. Fuck!
Achteraf gezien was het feest in Berlijn nóg specialer. En is het album Blackstar een prachtig afscheidskado. Of zoals Matthew Sweet het twitterde:
Good lord. He was saying goodbye and we never knew it.
Bowie is al in mijn leven sinds mijn elfde, toen ik hem ontdekte via de film Labyrinth. Belachelijk jong eigenlijk voor zo’n interessante man, die zulke diepe gelaagde kunst maakte. Hij is de rode draad in mijn populair-culturele leven. Dankzij Bowie leerde ik schrijvers, kunstenaars, muzikanten, bands kennen. Mensen die hem inspireerden. Mensen die door Bowie geïnspireerd werden.
Nu is hij dood. Twee dagen na zijn 69e verjaardag. Wat heeft die man geleefd en ongelofelijk mooie dingen achtergelaten.
Dank je wel, meneer Bowie. Voor alles.
Ik laat het eerbetoon dat ik drie jaar geleden met Sandeman maakte spreken.
Het bulkt van het Bowienieuws de afgelopen maanden en dat zal nog wel even zo blijven, met de kersverse single Blackstar, het nieuwe album ★ (Blackstar), dat 8 januari verschijnt, de ‘David Bowie Is’ expositie die 11 december opent in het Groninger Museum en natuurlijk het toneelstuk ‘Lazarus’, waar Bowie zeer nauw bij betrokken is en vier nieuwe nummers voor schreef.
Mede Bowie-fanaticus Chiel Roovers, met wie ik ook naar de ★ releaseparty ga in Berlijn, reisde eind november voor een aantal dagen af naar New York om daar de previews/try-outs van Lazarus te bekijken. Sterker, hij zag de derde en vierde voorstelling, op 20 en 21 november. Zijn verslag. Let op: niet lezen als je verrast wilt worden!
Lazarus
‘Lazarus’ is een toneelstuk geregisseerd door Ivo van Hove en scenografisch geënsceneerd door Jan Versweyveld, beiden al sinds jaar en dag levens- en werkpartners, en onder meer sinds 2001 verbonden aan Toneelgroep Amsterdam. Het verhaal ‘Lazarus’ is op ideeën van Bowie gebaseerd en is op diens verzoek en met diens input geschreven door de Ierse toneelschrijver Enda Walsh. In het stuk worden 19 nummers van Bowie gespeeld, waarvan vier gloednieuw: ‘Lazarus’, ‘No Plan’, ‘Killing a Little Time’ en ‘When I Met You’. De nummers zijn vooral qua sfeer of thematiek gekozen. Het verhaal speelt in 2015 en is een vervolg op de roman van de Amerikaan Walter Tevis ‘The Man Who Fell to Earth’ uit 1963.
Gisteren in een wilde bui besloten de verjaardag van David Bowie op 8 januari te vieren in Berlijn.
Daar wordt namelijk, net als over de hele wereld, zijn verjaardag en releaseparty van ★ (Blackstar) georganiseerd. Echter, in Berlijn vindt het plaats in de oude Hansa Ton studio. “The hall by the wall”, zoals Bowie ‘m noemde. Daar waar hij Low, Heroes en Lodger opnam. Heilige grond dus!
Met mede Bowie nerds mogen we in de Meistersaal het nieuwe album beluisteren, Eduard Meyer, de man achter de knoppen destijds, komt wat vertellen, er is muziek van Paul Henderson en Tvqueenbitch DJ Trevor Byron Jones en er is drank.
Het is bijna een traditie aan het worden. David Bowie brengt een nieuw nummer uit en ik moet het weer analyseren. Nu is dat ontleden en de boodschap achter elke tekst zoeken sowieso een tik van me, maar bij Bowie is het extra interessant.
Blackstar heet ‘ie. De nieuwe clip en titelnummer die gister uitkwam en waarvan het album op 8 januari 2016, Bowie’s verjaardag, verschijnt. De muziek is fantastisch! Nieuw en vreemd en verfrissend. De clip is fascinerend, to say the least. Naargeestig. Bowie weet wéér te verrassen en relevant te blijven. Ik wil mijn eerste indrukken even met je delen. Vul vooral aan in de comments!
We zien een zonsverduistering (black star! Black whole sun!) en een dode astronaut. Is het Major Tom? Kan het zijn dat Bowie er na zijn eerste hit Space Oddity (1969) weer naar verwijst? Na hem in 1980 in Ashes to Ashes (“We know Major Tom’s a junkie”) en in 1995 in Hallo Spaceboy ook al aanhaalde?
En is dit een knipoog naar Moon? De film van zoon Duncan? De smiley lijkt wel naar Gerty te verwijzen:
We gaan door. De dame met de staart (een huldra? (mooie vrouw van het bos met staart)? Huldra’s zouden mensen rustig kunnen laten slapen, als in: opium voor het volk. Is dat wat ze is? Of wellicht satan? Of een ordinaire link naar de tv-serie The Last Panthers die dit nummer gebruikt in diens leader?) opent zijn masker en treft een doodshoofd aan vol edelstenen (heeft dat hiermee te maken?):
Of is het Golgotha? De schedelplaats, net buiten de muren van het oude Jeruzalem? It makes sense, gezien de schedel. Lees verder… »
Deze week legde ik de laatste hand aan een mashup die ik voor voor VPRO Cinema maakte, een supercut van alle films die het nummer Space Oddity van David Bowie gebruikten. Zowel als soundtrack op de achtergrond of het nummer zelf te zingen of mee te zingen.
Deze klassieke song (Bowie’s eerste grote hit) schreef Bowie in 1969 na de eerste maanlanding en nadat hij Kubrick’s meesterwerk ‘2001: A Space Odyssey’ zag, in 1968. Bowie’s track leent zich ook uitstekend voor film, zo blijkt, aangezien de tekst op vele manieren te interpreteren is: Het is een lied over afscheid nemen, een existentieel kinderliedje, een lied over drugs, een lied over de dood, over isolatie. Over de angst eindeloos te zweven door de ruimte en alle communicatie te verliezen met sja, je thuisfront, je fundament, de aarde.
Het is tevens Bowie’s eerste personage, Major Tom, later gevolgd door Ziggy Stardust, Aladdin Sane, Halloween Jack, The Thin White Duke, Nathan Adler.
Het leek me leuk om eens op te schrijven hoe een mashup als deze tot stand kwam. Maar eerst de video zelf:
Aanvankelijk was het een Facebook chatgesprek met collega en wandelende filmencyclopedie Theodoor Steen dat me op het idee bracht deze montage te maken. Het viel ons op dat Bowie’s nummer zo vaak gebruikt werd in films en Theodoor begon een flink aantal op te sommen. Ik verzamelde de dagen erop meer titels en zorgde dat ik de films zelf op een harde schijf kreeg.
En dan begint de pret. Het monteren zelf. Ik zweer al jaren bij Final Cut Pro X, na een tijdlang enkel FCP 7 te hebben gebruikt. Helaas werd deze versie niet meer ondersteund door Apple en kwamen ze met een radicaal andere variant, de “opvolger” nummer X. Het was even wennen, maar na een aantal goeie updates wil ik niet meer anders. Nu moet ik zeggen dat ik FCPX nog steeds op z’n FCP7’s hanteer, dat wil zeggen: ik gebruik de timelinebalk niet en plaats video boven deze balk en het geluid eronder. Ouderwets en wellicht omslachtig, maar voor mij werkt het.
Het is een kwestie van de videoclip van Space Oddity (de latere versie uit 1973) op de tijdlijn leggen en vervolgens de puzzel langzaam vullen. ‘The Secret Life of Walther Mitty’ was de eerste film die het gat mocht vullen. Kirsten Wiigs versie is zo prachtig en delicaat, die wilde ik veel gebruiken. Haar versie van Space Oddity is dan ook constant te horen (zolang ze het nummer zingt in de film). Next up was Chris Hadfield, de astronaut die zijn eigen versie van het nummer opnam tijdens zijn verblijf in het International Space Station. Ok, geen film, maar wel met een briljante clip met de mooiste beelden. Die heb ik dan ook veelvuldig gebruikt:
En dan is het verder puzzelen. Fragmentjes van Friends hier, Bird People daar en clipjes versnellen of vertragen. En uiteraard wilde ik de prachtige scene uit Bertolucci’s ‘Io e te’ ook gebruiken. Hier zat de Italiaanse versie van Space Oddity onder, Ragazzo Solo, Ragazza Sola, die Bowie in 1969 opnam. Het dansende stel zingt het ook luidkeels mee. Daar moest dus een nieuwe audiolaag onder. Alleen zou het dan wel heel rommelig worden voor de oren. En toen herinnerde ik me ineens de jubileum-app van Space Oddity die een aantal jaar geleden uitkwam. Hierin kon je je eigen mix maken van het nummer door de verschillende tracks harder of zachter te schakelen. Als ik die zes tracks nu eens in mijn timeline kon leggen, dan zou ik controle hebben over elk instrument en elke stem.
Marcel de Groot, mede Bowiefanaat, hielp me aan de tracks en als een ware Tony Visconti zat ik nu achter de knoppen van Space Oddity. Hier Bowie’s vocals weg, daar de tweede stem harder. De drums en baslijn naar het linker kanaal en de bekende stylophone mag daar wat harder. Het loste ook gelijk het probleem op van dubbele stemmen en verschillende toonhoogtes, hoewel het hier en daar nog aan de valse kant is al een acteur zijn of haar stukje zingt, maar dat vond ik juist wel charmant.
Uiteindelijk is de puzzel af (het kostte me vier dagen) en kan ‘ie online. Meestal voel je wel of je een “hit” te pakken hebt en bij deze video was dat het geval, net als bij die andere Bowie mashups die ik maakte, “Bowie” (59.000 views op Vimeo) en Ode to Vinyl (12.000 views op Vimeo). De video werd goed opgepakt inderdaad. Na vier dagen staat de teller op Youtube op een bescheiden 1.600 en is de video op Facebook 10.000 keer afgespeeld. Ik verwacht dat deze aantallen nog zullen groeien, zeker op Vimeo. Het is afwachten tot het massaal wereldwijd gedeeld wordt.
Enfin, bij deze een kijkje in de keuken. Misschien vond je het interessant. Ik ben heel benieuwd hoe jij denkt over FCPX. En wat je van de video vindt natuurlijk. Laat het weten!
Will Brooker is professor Film and Cultural Studies aan de Kingston University, die een experiment is begonnen waarin hij een jaar lang alles doet wat David Bowie ook deed. Dus hetzelfde eten, drinken en lezen als Bowie. Om maar in zijn hoofd te komen en te zien hoe Bowie tot zijn geniale creatieve uitspattingen kwam. Maar hij gaat een stap verder. Hij kleedt zich ook als Bowie. En zelfs de make-up neemt ‘ie over.
Ik vind het een fascinerend experiment. Bijna jaloersmakend. Zou het zelf ook wel willen. (op het verkleden na). Het geeft je echt inzicht in wat er in Bowie’s hoofd omging. Wat hij dacht, hoe hij de puzzelstukjes in elkaar zette. Hoe hij zich liet inspireren door muziek van die tijd, schrijvers, films, etc etc. Hier wat van, daar wat van, en dan komen tot de meesterlijke muziek en lyrics. En natuurlijk de personages die Bowie aannam. Hoe kwam hij bij een tiep als Aladdin Sane. Of The Thin White Duke.
Hoewel, die laatste laat zich vrij makkelijk raden. Bowie leefde op een dieet van coke, melk en rode pepers (zo zegt men). Dan word je vanzelf dun en wit. Op dat vlak vind ik Brookers experiment minder sterk. De coke die Bowie erbij snoof is wel een essentieel deel van zijn creatieve proces, dus als de professor dat er niet bij doet is het project sowieso mislukt.
Maar fascinerend blijft het en ik kijk uit naar zijn bevindingen. Het is me overigens onduidelijk of ‘ie de hele carrière van Bowie pakt of zich beperkt tot de seventies. Als ik het goed begreep schrijft ie een monografie over dit geheel, getiteld ‘Forever Stardust: David Bowie Across the Universe’.
Excellent horror that looks astonishingly like the seventies tv shows. Great work there. It builds up suspense and creepyness along the way and it really pays off. The prologue was a bit too much, but this is a very cool and solid horror.
Rosemary's Baby but lame. This film reeeaaaalllyyy stretches time. Could've been told in 30 minutes. I couldn't identify with any of the characters and although Sweeney acts beautifully, I felt nothing when the end credits rolled. Dissapointing but brave effort.
Every frame a painting. This show looks a-ma-zing and Andrew Scott is an amazing actor. See the 1999 film recently and it is pretty much the same, but I absolutely love this version. Wanna see it again.
Ik vind het een fascinerend experiment. Bijna jaloersmakend. Zou het zelf ook wel willen. (op het verkleden na). Het geeft je echt inzicht in wat er in Bowie’s hoofd omging. Wat hij dacht, hoe hij de puzzelstukjes in elkaar zette. Hoe hij zich liet inspireren door muziek van die tijd, schrijvers, films, etc etc. Hier wat van, daar wat van, en dan komen tot de meesterlijke muziek en lyrics. En natuurlijk de personages die Bowie aannam. Hoe kwam hij bij een tiep als Aladdin Sane. Of The Thin White Duke.