The city uncovered: Hoe de kredietcrisis boeiend kan zijn

Hm, da’s niet veel. De Britse pond staat momenteel lager dan onze euro. Waar wij in Holland een frikandel kunnen trekken voor 1 euro, moet een Engelsman met een duppie extra over de brug komen. Een dramatisch dieptepunt. Gelukkig kunnen de Engelsen nog wel teevee maken. Dat bleek gisteravond weer, toen de BBC deel 1 van de wonderschone serie The city uncovered with Evan Davis uitzond. Onderwerp? De kredietcrisis.

In deze tijd van financiële krapte komt de Britse televisie met een 3-delige documentaireserie over de kredietcrisis. Het eerste deel, ‘Banks and how to break them’, behandelde de rol die banken spelen in de grootste financiële chaos ter wereld. De charismatische econoom Evan Davis (denk aan de oudere broer van Bond-acteur Daniel Craig, maar dan een tikkie loensend en met minder haar), tevens presentator van dat andere BBC programma Dragon’s Den, praat 60 minuten een programma aaneen over pittige materie. Nu ja, laat ik gewoon eerlijk zijn: ik snap de ballen van de oorzaken, gevolgen, en risico’s van de huidige kredietcrisis. Ik heb oprecht geprobeerd me er de afgelopen maanden in te verdiepen maar op een of andere manier schoten mijn gedachten na een minuut of twee alweer naar de puzzel die ik met Lara Croft aan het oplossen ben in Tomb Raider Underworld. Davis is er gisteren wonderwel in geslaagd mijn aandacht een uur (ik herhaal: een uur!) vast te houden.

Evan Davis

BBC
Hoe flikken ze het toch altijd weer, die Britten. Wat maakt hun programma’s, hoe simpel ook, zo goed? Ik weet het niet. Het valt wel op dat de presentatoren altijd op hun plek zijn. De juiste man in het juiste programma! Altijd geestig, intelligent, charismatisch, vakkundig. Neem Stephen Fry in QI, Jeremy Vine in Eggheads, Anne Robinson in The Weakest Link, Jeremy Clarkson, Richard Hammond en James May in Top Gear en om over Jonathan Ross nog maar te zwijgen. Ray Cokes was er overigens ook één, al was hij VJ bij MTV in de jaren ’90. Evan Davis misstaat geenszins in dit rijtje. Je hangt aan z’n lippen als hij het heeft over hypotheken, leningen, aandelen, investeringen en meer van dat soort saaie zaken.

The city uncovered with Evan Davis

Beeldtaal
Een andere kracht van het programma The city uncovered with Evan Davis (en andere documentaires van de BBC) is de wijze van het aan de man brengen. Zo worden de talking heads tot het minim beperkt. De geïnterviewden komen niet langer dan een halve minuut aan het woord, waarna er weer spannendere zaken in beeld worden gebracht. Ook praat Davis de aflevering, naast de voice-overs, aan elkaar op de locatie zelf. En dat zijn niet de minste plekjes. Kosten noch moeite worden gespaard om Davis zijn zegje te laten doen in Washington, Londen, Venetië en New York. En daar schieten de Engelse cameramannen mooie plaatjes. Maar de grootste aantrekkingskracht zit ‘m toch wel in de visualisatie. Het illustreren van hetgeen besproken wordt. En dat gebeurt op zo’n inventieve manier dat het wel móet boeien.
Voorbeeldje. Hoe illustreer je de wijze hoe de Lehman Brothers en Northern Rock banken om zijn gegaan met het lenen en betalen van hypotheken? Gewoon door de banken zelf, de immense wolkenkrabbers, bij nacht te filmen en via een computeranimatie de lichtjes aan en uit te schakelen. Zie een prachtige grafiek die niet treffender had kunnen worden vormgegeven.

Richard Fuld, de hoge baas van Lehman Brothers Holdings.
Volgens CNN een van de grootste schuldigen aan de huidige kredietcrisis. Foto: Reuters Pictures

Maar er zitten meer grapjes in de serie, die alles met de combinatie beeld en voice-over te maken hebben. Nog een voorbeeldje: Davis heeft een gesprek met een hondenbezittende professor. Dan is er een shot van de twee al pratend aan de wandel met de hond en een subtiele voice-over die de woorden ‘aan het lijntje houden’ bevat. Zo zit de serie uitstekend voorbereid en subliem nabewerkt vol met prachtige beeldtaal, welke me overigens ook deed denken aan weer een andere BBC documentaireserie: How Art made the World. Met wéér zo’n sjieke interessante presentator, Nigel Spivey.

Maar terug naar Evan Davis, die in klare taal de oorsprong van het woord ‘bank’ uitlegt, uiteenzet dat de term ‘rocket science’ helemaal niet misplaatst is als het op de ingewikkelde formules in de bankindustrie aankomt en het volkomen helder maakt hoe het allemaal mis kon gaan in de financiele wereld. Mij hield ‘ie in elk geval een uur lang voor de buis, iets wat écht niet makkelijk is.

De tweede en derde afleveringen van The city uncovered with Evan Davis zijn woensdag 21 en 28 januari te zien op BBC 2 om 22:00 uur Nederlandse tijd.
Mocht je in Engeland wonen dan kun je aflevering 1 hier online bekijken.