Bowie’s Blackstar. Een eerste kijk- en luisterbeurt

Het is bijna een traditie aan het worden. David Bowie brengt een nieuw nummer uit en ik moet het weer analyseren. Nu is dat ontleden en de boodschap achter elke tekst zoeken sowieso een tik van me, maar bij Bowie is het extra interessant.

Blackstar heet ‘ie. De nieuwe clip en titelnummer die gister uitkwam en waarvan het album op 8 januari 2016, Bowie’s verjaardag, verschijnt. De muziek is fantastisch! Nieuw en vreemd en verfrissend. De clip is fascinerend, to say the least. Naargeestig. Bowie weet wéér te verrassen en relevant te blijven. Ik wil mijn eerste indrukken even met je delen. Vul vooral aan in de comments!

We zien een zonsverduistering (black star! Black whole sun!) en een dode astronaut. Is het Major Tom? Kan het zijn dat Bowie er na zijn eerste hit Space Oddity (1969) weer naar verwijst? Na hem in 1980 in Ashes to Ashes (“We know Major Tom’s a junkie”) en in 1995 in Hallo Spaceboy ook al aanhaalde?

En is dit een knipoog naar Moon? De film van zoon Duncan? De smiley lijkt wel naar Gerty te verwijzen:

We gaan door. De dame met de staart (een huldra? (mooie vrouw van het bos met staart)? Huldra’s zouden mensen rustig kunnen laten slapen, als in: opium voor het volk. Is dat wat ze is? Of wellicht satan? Of een ordinaire link naar de tv-serie The Last Panthers die dit nummer gebruikt in diens leader?) opent zijn masker en treft een doodshoofd aan vol edelstenen (heeft dat hiermee te maken?):

Of is het Golgotha? De schedelplaats, net buiten de muren van het oude Jeruzalem? It makes sense, gezien de schedel.
We zien twee mannen en een dame behoorlijk scary schokkerig dansen (bewegen in een vreemde frequentie door de black star, het gat dat alles opslokt) in een schuur, we zien kaarsen, vage occulte rituelen en Bowie die een boek met een zwarte ster omhoog houdt als een dominee (inversie). Hij zingt ok: I’m a stars star, born the wrong way round”. Da’s een pentagram op z’n kop (ook inversie). Het komt nogal satanisch over. De enige vermelding van een black star of dark star in de bijbel zit in het bijbelboek Job, wist vriend Theodoor Steen me te vertellen. En in dat boek gaat het over de duivel specifiek.

De dame die de schedel van Major Tom (?) draagt lijkt verdacht veel op Jennifer Connely in Labyrinth, een film uit 1986 waarin Bowie de Goblin king speelt (“I’m not a film star” zingt ‘ie in Blackstar overigens). Ook de stad (Villa of Ormen) lijkt op het doolhof uit Labyrinth.

En is dat het kasteel beyond the goblin city? Of zijn het drie monolieten (de drie-eenheid):

Het middenstuk laat een andere Bowie zien en horen. In een schuur (de hemel?). Hier lijkt ‘ie bijna weer op de jonge Bowie, met z’n heupdansje, zijn spielerij en tong uitsteken. “I’ll take your passport and shoes”. “I’m not a gangster”. Gaat het allemaal over de waanzin van religie? Over geradicaliseerde moslims? Terroristen? Vluchtelingen?

“I want diamonds in my eyes”. Een blinde profeet die hun religieuze waanzin predikt? Het lijkt overigens wel erg op de scarecrow uit Nightbreed (1990):

En dan de vogelverschrikkers in het korenveld: Golgotha (of Wizard of Oz?). En het monster dat verschijnt. Bestrijdt Bowie hier een monster?

“On the day of execution, only women kneel and smile”

Peter Moerenhout schreef het volgende op een Bowie forum en ik vind het niet slecht:

Ver in de toekomst wordt het lijk van Major Tom ontdekt. Op een planeet, in The Village of Ahmen worden vrouwen onderdrukt en terechtgesteld. De schedel van Major Tom wordt door de vrouwen ingehaald als de profeet en nieuwe verlosser. Ze hangen hun tormentors en overlords op als vogelverschrikkers en roepen door middel van trance, meditatie en andere magische shit een beest op dat de vogelverschrikte mannen executeert. Dat beest is de verslaving van Major Tom. In dit geval de verslaving aan macht. De mannen hebben door hun eigen zucht naar macht hun graf gegraven. Maar nu moeten de vrouwen wel oppassen. Bowie is de tiran van de planeet die iedereen onderdrukt hield met zijn religie van The Black Star, zijnde de eclips, zijnde het zwarte gat waardoor het lijk van Major Tom de planeet bereikt heeft. Bowie dacht dat de eclips verandering en apocalypse zou brengen. dat is ook zo, maar niet op de manier die hij dacht: meer macht voor hem. Het heeft uiteindelijk geleid naar een machtswissel. Zoiets.

Enorm bedankt voor het meedenken, Theodor Steen, Peter Moerenhout en Sam Gerrits!

Ik ga ‘m nog een keer of vijf kijken.
Wat vind jij ervan?

Edit: een dag later komt iedereen met nieuwe, andere interpretaties. Sommige vergezocht, anderen houtsnijdend. Ik wil deze met je delen. Een overfanatieke gristen die de video ontleed met schitterende powerpoints en overal satan in ziet. Blackstar is de duivel. Eh, ja, dat is precies wat Bowie bedoelde! Maar let op, als je gaat kijken: “make sure that you go in it covered in prayers” (proest!):