|
12 feb 2009
|
Posted by Menno, and filed under Film, Literatuur
|
“His name was Jason. And today is his birthday”
Ah lachuh, morgen is het weer vrijdag de 13e. De ultieme ongeluksdag voor hen die daarin geloven. Ikzelf ga samen met mijn zwarte kat onder ladders door richting de bios, alwaar de remake van Friday the 13th draait. Op deze donderdag de 12e gaat ‘ie al in première, 29 jaar na de release van het origineel. Hieronder geen recensie van deze horrorfilm, maar veel leuker: een terugblik naar hoe het allemaal begon, daar in Camp Crystal Lake. Terug naar Jason Voorhees, de doorbraak van regisseur Sean S. Cunningham en een van de eerste rollen van Kevin Bacon. Friday the 13th uit 1980 is een klassieker van jewelste, maar is dat terecht? Hell yeah!
In het kielzog van het succes van die andere horrorklassieker, Halloween (1978), nestelde Sean S. Cunningham zich in de regisseurstoel om het scenario van Victor Miller te verfilmen. Met enkel wat suffe kinderfilms op zijn cv ging hij het bloederige avontuur tegemoet, tezamen met een handjevol kersverse en tot dan toe onbekende acteurs. Het was een sprong in het diepe, maar hij kwam al snel uitermate succesvol boven water.
De kids in Friday the 13th, met tweede van links Kevin Bacon en helemaal rechts Harry Crosby, zoon van Bing.
Friday the 13th begint in 1956 in het bungalowpark Camp Crystal Lake alwaar een groepje brave tieners Haleluja-liedjes zingen bij het haardvuur. Als een stout stelletje besluit een potje te rollebollen wordt hun onderonsje bruut verstoord door een persoon met een mes. Net als in Halloween vanuit de eerste persoon gefilmd, kijken en smeken de slachtoffers in de camera.
‘We weren’t doing anything! We were just messing about!’
Gouden horrorformule
Begeleid door het karakteristieke ‘K K K Cha cha cha’-deuntje en de filmtitel die op ons af komt en het “tv scherm” in scherven slaat, is de toon gezet. Er wordt geschakeld naar ‘present day’ en de hoofdrolspelers die op weg zijn naar het kamp (ofwel: hun dood). Zoals zo vaak in horrorfilms ná Friday the 13th hebben we ook hier te maken met een bijna clichématige formule: groepje (mooie) jongeren, vrij van ouderlijk gezag, gaan lol hebben in een bosrijke omgeving (denk Evil Dead, Cabin Fever, etc.). De groep heeft altijd een zelfde samenstelling: een dom blondje, een wijze gozer, een all American hero, een verstandig meisje en een mallerd. Ook kan de dorpsgek niet ontbreken die het groepje waarschuwt vooral níet naar de plek des onheils te gaan. Doen ze lekker toch en uiteraard gaan ze er allemaal één voor één aan. Dat wordt dus genieten geblazen.
Ralph, de dorpsgek. ‘You’re going to Camp Blood, ain’t ya? You never come back again. It’s got a deathcurse!’
Volwassene/autoriteit vs jeugd/baldadigheid. Klassiek!
Wat kan er nog meer niet ontbreken in een horror? Seks natuurlijk. En hoewel het blote tieten gehalte in Friday the 13th teleurstellend spaarzaam is (men moest toch door de strenge filmkeuring heen), bevat ook deze film een passionele vrijpartij, die -sja, sorry zo gaat dat nu eenmaal- duur betaald moet worden. Geen van beiden overleeft het.
Dat was Kevin…
…en dat was Marcie
Moordoriginaliteit
Je ziet het, met de spectaculaire kills zit het wel snor. Verantwoordelijk hiervoor is een van de grootste horrorcoryfeeën Tom Savini, die eerder bloederige make-up smeerde op de zombies van George Romero in Dawn of the Dead (1978) en later ook de doden tot leven wekte in Day of the Dead (1985). Gek genoeg zijn het in deze eerste Friday niet de slasherpartijen waar de film het angstelement vandaan haalt, maar de traagheid en de intense spanningsopbouw. Waar de verdere Fridays elkaar deel na deel pogen te verslaan qua moordoriginaliteit, is het hier -zeker dertig jaar later- nogal tam. En dat is nu juist het enge. Want is het niet zo dat een schrikmoment des te harder aankomt als je eerst minutenlang zit te kijken naar hoe iemand een kopje koffie zet? In Friday gebeurt het en werkt het.
Twee minuten kijken naar iemand die een olielamp aansteekt. Hoe vaak zie je dat nog in films van nu?
Waar is Jason?
Friday the 13th is natuurlijk bekend geworden door Jason Voorhees, de moordmachine die net als Freddy Krueger (Nightmare on Elmstreet) en Michael Myers (Halloween) tot iconische hoogten is gestegen. Jason, de emotieloze killer met hockeymasker siert ook alle posters van de nieuwe Friday the 13th. Maar, en dat weten veel mensen niet, in het origineel is er helemaal geen Jason te bekennen (nou ja, héél even). En van het hockeymasker is zelfs in het tweede deel nog geen spoor te bekennen. Pas in deel 3 van de reeks vindt Jason zijn favoriete gezichtsbedekking. Verantwoordelijk voor de moorden in het origineel is dan ook niet Jason. En hoewel je een oen van jewelste bent als je Friday the 13th nog nooit gezien hebt, zal zal ik verder niets verklappen. Ik ben echter wel benieuwd naar hoe ze het ontbreken van Jason in de remake hebben opgelost. Naar het schijnt is de film dan ook niet een remake van deel 1, maar zijn de eerste drie delen in één film gepropt! Ik houd mijn hart vast.
Voor wie is ze dan wél op de vlucht?
2009
Onschuldige tieners, spetterende kills, seks, een doodenge soundtrack en een subliem en verrassend einde. Friday the 13th heeft het allemaal en was één van de eersten. Alleen daarom al is de film belangrijk voor alle horrorfilms na 1980. De film sloeg zo aan bij het publiek dat het een jaar later al een vervolg kreeg. En nog een jaar later kwam het derde deel. En zo ging dat door tot 1986. Daarna kwamen de vervolgen met steeds langere tussenpozen. De originaliteit raakt op een gegeven moment wel op natuurlijk. Het tiende deel, waarin we Jason in de toekomst zien moorden (waarom niet?), is alweer uit 2001. En in deeltje 11 zien we Jason het opnemen tegen Freddy Krueger. Welja. En nu dus de remake. Part 12, als het ware. Helemaal gemoderniseerd en opgevuld met de huidige generatie mooie tieners. Gelukkig komen ze allemaal nog op dezelfde manier aan hun einde. Ik kijk er naar uit. De trailer is in elk geval veelbelovend.
Friday the 13th de remake draait vanaf vandaag in de bioscoop.
|
17 nov 2008
|
Dit weekend Max Payne gezien. Nee, het is geen goeie film. En dat zal ik hieronder beargumenteren. Deze verfilming van het te gekke spel is wél sfeervol. Maar come on, Mark Wahlberg als Max Payne? Sowieso, Mark Wahlberg als acteur…
Zoete wraak
Max Payne, het spel kwam in 2001 uit en is van de makers die ons later Grand Theft Auto zouden brengen, Rockstar Games. Veel geweld en gescheld dus. In deze third-person-shooter ben je Max, een cop bij de NYPD. Drie jaar geleden werden zijn vrouw en baby bruut vermoord door een groep mannen die nogal strak stonden van een toen nog onbekende drug. Max gaat undercover om de daders te kunnen grijpen, maar wordt ontdekt. Als zijn collega en beste vriend ook nog wordt vermoord en hij als hoofdverdachte wordt aangewezen is de jacht op Max Payne begonnen. Nu zitten de bad guys én de politie hem op de hielen. Max, op zijn beurt, zweert maar één ding: bittere wraak op de mensen die zijn dierbaren hebben vermoord en leven ontnomen.
Oh, ik ben Mona Sax nog vergeten, want een beetje verhaal introduceert ook een vrouwelijke held. De (uiteraard) beeldschone Mona helpt Max in zijn zoektocht naar de moordenaars. Dit is in een notendop het verhaal achter Max Payne. De plot van de film verschilt niet veel.
Troosteloos New York
Een recht toe-recht aan wraakverhaal dus. Op zich niets mis mee. Het spel speelde destijds in elk geval heerlijk weg. De besturing is prettig en je hebt een flink arsenaal aan wapens tot je beschikking. Alles en iedereen is bruut aan flarden te schieten. En dat kan zelfs in slow-motion, want de game leunt hevig op de bullettime effecten van The Matrix-films. Hoe cool! Maar het grootste pluspunt van het spel is wel de sfeer. New York is koud en grijs en het regent of sneeuwt er altijd. Om depressief van te worden. De monotone, teneergeslagen voice-over van Max loodst je door de levels, begeleid door melancholische vioolmuziek. Al met al doet het aan als een film-noir waarin de detective Max (en de femme fatale in de vorm van Mona) een zaak moet uitzoeken.
Het tweede deel, Max Payne: The Fall of Max Payne, die in 2003 uitkwam, is bijkans nóg sfeervoller.
In het spel Max Payne worden de levels ingeleid door stripverhalen met voice-over’s.
En dat is nu precies waar de verfilming geslaagd is. Afdeling Camera, Licht maar vooral Production Design hebben subliem werk geleverd. Max Payne, de film ziet er prachtig uit. Nimmer ervoor zag New York er zo koud, nat, contrastrijk en triest uit. De stad is verrot en de onderwereld heerst. Dit gezegd hebbende kan ik overgaan tot het met de grond gelijk maken van de rest.
Gaap
Want nee, Max Payne is slaapverwekkend. De karakters zijn ronduit oninteressant en het merendeel vervult zelfs een overbodige rol. De cliché’s druipen van het scherm en de dialogen zijn voorspelbaar en getuigen van weinig creativiteit. Het popje Mila Kunis werd gecast als Mona Sax en hoewel het geen straf is om naar haar te kijken is de keuze voor juist háár als Mona onbegrijpelijk. Ze lijkt niet op de Mona in het spel, die a) ouder b) wijzer c) grappiger en d) stoerder is. Deze Mona valt om als je blaast. Maar geen enkele beslissing was zo foutief als het casten van Mark Wahlberg als Max Payne.
Mark Wahlberg. Marky Mark, ken je ‘m nog? Met z’n ‘Good Vibrations’. Deze mislukte Vanilla Ice begon zijn carrière notabene bij The New Kids on the Block (net als z’n broertje Donnie)! I rest my case. En na zijn Funky Bunch avontuur ging hij de filmwereld vervuilen met zijn aanwezigheid. Noem één film waarin Mark Wahlberg van het scherm schittert. Eén! Nee, ik kom er ook niet op. Ja, misschien Boogie Nights, maar dat lag vooral aan de grootte van z’n pik.
Nee, ik heb het niet met deze levenloze acteur. Marky Mark kan maar één rol spelen en dat is die van Marky Mark. Zonder emotie en mimiek. Als Max Payne faalt hij faliekant. Want game-Max had nog ironie. En een sympathieker hoofd. Film-Max heeft niets van de game-Max. Ja, zijn leren jasje komt overeen.
Zapmoment
Maar het is niet alleen Mark’s schuld dat Max Payne mislukt is. Ook de regisseur krijgt straf. En de scenarist, die er een oninteressante, trippy drugsfilm met slappe actiescènes van maakte. Want kijk voor de gein eens naar twee andere wraakfilms die recentelijk uitkwamen: Shoot ‘em up! (2007, Michael Davis) en Taken (2008, Pierre Morel). Clive Owen, die in de eerste film boos is en als een idioot in de rondte schiet is duizend maal beter als Max Payne. Of Liam Neesson die zijn dochtertje redt uit de vrouwenhandel. Die man was pas overtuigend! Zo kan het ook, mensen.
Mijn tip: vermijd Max Payne, de film. Spendeer je gewonnen tijd met een aanrader van jewelste: Shoot ‘em up! en scoor als je de kans krijgt het spel Max Payne (of deel 2). Die zullen wel in de aanbieding gaan nu.
Voor de eigenwijzen:
Max Payne draait nu nog in de bioscoop.
